Sangir

Brestis kvæði

1. Árla var um morgunin,
sólin roðar í hav,
Beinir gekk í skálan inn,
sum Brestir sterki svav.


Treðum lættliga dansin!
Dagurin skínur so fagurliga,
komið er hægst á summarið.


 


2. “Statt upp Brestir, bróðir mín!


Sól í skorar gyllir,


eingin blæsur vindur á vág,


og sjógvurin er stillur.


 


3. Lít tær út á Lítlu Dímun,


har hvítir ei við tanga,


aldri fæst ein betri dagur


bjargaseyð at fanga”.


 


4. Tóku bond og bjargalínur,


gyrdu svørð við belti,


gingu so til stranda oman


dreingir tveir teir eltu.



5. Mælti tað Sigmundur Brestisson,


vetrar var hann níggju:


“Eg skal út á Lítlu Dímun


hin villa veðr at síggja.”



6. Svaraði Tórir Beinisson,


á tólvta ári var:


“Faðir, fert tú á Dímun út,


lat meg fylgja tær!”


 


7. “Hvat skulu tit á Dímun gera,


har eru stíggir trongir,


langir eru teir loftskútar,


og lágir eru tit dreingir.”


 


8. Svaraði Sigmundur Brestisson,


snimma vaks hans hugur:


“Hann, ið alist við øsku inni,


lítið í leikum dugir!”


 


9. “Satt hann sigur, sonur mín,”


Brestir tók til orða,


“eingin skal hjá ungum alva


bragdarhugin forða.”


 


10. Tóku bát úr tøttum neyst,


rangt var teimum sjógvað,


dreingir settust á rengur niður


og høvdingar at rógva.


 


11. Løgdu teir at oynni inn,


bátin upp teir drógu,


gingu so í bergið fram,


sum brattar rásir lógu.


 


12. Fótafimir og klófastir,


óttaðust ei nakað,


Lupu lætt um leysar upsir


styggan seyð at taka.


 


13. Fimmhundrað av áseyði


Lítla Dímun bar,


svart var alt sum kolamógvur,


eyðkent slag tað var.


 


14. Stygt og kvikt sum villur fuglur,


vártreyst út av lagi.


So er sagt, at hvalbingar,


teir tóku av alt slagið.


 


15. Tykir mær tað harmiligt


at fara so um fæ;


Fyrnsta seyð, í Føroyum var,


meg lysti enn at sæð.


 


16. Fullvæl dugdu høvdingarnir


vargaseyð at veiða,


gingu so at báti oman,


fongin við sær leiða.


 


17. Hildu fram at Stóru Dímun,


vildu vinna heim,


síggja trinnar miklar skútur


sigla móti teim.


 


18. Albrynjaðar tríggjar tylvtir


taldu teir á førum;


glitra spjót og gyltir hjálmar,


sólin skein á svørðum.


 


19. Brestir mælir orðum hátt,


gott var í honum evni:


“Fullvæl kenni eg seglini


og gylta drekastevnið.


 


20. Hoyr tú Beinir, bróðir mín!


hvat ráð skulu vit taka?


Hasir eru garpar teir,


ið okkum ætla at saka.


 


21. Fyrstur siglir Havgrímur,


og síðan Gøtutróndur


áðrenn økt at enda er,


elvist leikur óndur.


 


22. Fyrstur siglir Havgrímur,


og síðstur siglir Bjarni;


áðrenn sól í havið setir,


blóðgast okkurt jarnið.


 


23. Skjótt so ber teir sjóvarfallið,


lagnan gerst so skeiv,


náddu vit at Rakhellu


og komu upp í Kleiv,


 


24. komu vit í stíggin upp,


vit kundu hann væl verja,


høgdu niður hetjur tær,


ið tordu á at herja.”


 


25. Svaraði hartil Beinir sterki,


í royndum var hann góður:


“Vit skulu halda at oynni inn,


og taka ein harðan róður.


 


26. Haldum fram mót næsta nesi!


kunnu vit landi ná,


ikki skulu teir rósa av,


teir lættan sigur fá!”


 


27. Hildu teir mót oynni inn,


herskip aftaná;


sóust rógva kappar tveir,


so hvíta mjøll dreiv frá.


 


28. Armar orna, andlit rodna,


spennast sterkar spengur;


árnar bogna, homlur togna,


skúmið dreiv um rengur.


 


29. Rokið stóð um æsing inn


sum vestanveður hvast,


rendu so at fjørusteini,


at barkabandið brast.


 


30. Sigmundur og Tórir ungi


vóru ikki seinir,


lupu teir á landið upp,


Brestir og so Beinir.


 


31. Hildu teir at hellu fram,


sum hamarsklettur var,


lyftu upp so dreingirnar


og settu niður har.


 


32. “Hoyr tú Beinir, bróðir mín!


her skal stríðið standa,


onkur skal til heljar fara


áðrenn vit hava andað!


 


33. Tú skalt taka suðursíðu,


høgt er har at herja;


eg skal standa norðanvið,


har verri er at verja.”


 


34. Havgrímur og Bjarni bóndi


fram mót hamri fara,


Tróndur við sínum fylgisveinum


reikar runt í tara.


 


35. Roynast vildu reystir dreingir,


skjótt teir atsókn veita,


brøður høgga fast og hvast,


teir renna flógvan sveita.


 


36. Brøður kundu brandar beita,


kendu væl til leikir:


reyðir gjørdust brynjuringar,


kjálkar gjørdust bleikir.


 


37. Eldur reyk úr eggjasteinum,


stál mót stáli smellir,


fimm so fullu kroppar niður,


heilin støkk um hellur.


 


38. Beinir tveir til heljar hjó,


og tríggjar Brestir sterki;


ota undan allir aðrir,


gleðast ei við verkið.


 


39. Reiður var tá Havgrímur,


hann sær mót Tróndi vendir:


“Hví manst tú sum fjøruseyður


reika runt um strendur”


 


40 Til tess gav eg tær ognir mínar,


tú skuldi í víggið ganga;


hví letur tú og alt títt lið


svørð í slíðrum hanga?”


 


41. Vitugur var Gøtutróndur,


ikki treyt honum svar:


“Mikið vilt tú manntal hava


til skotbjálva hjá tær.


 


42. Kappa manst tú kalla teg,


dólgur ert tú av sonnum,


kanst tú ikki við tógva tylvtum


vinna á tveimum monnum!


 


43. Heysta manst tú harm og háð,


tað spyrst um leið so langa,


liðið leyp á tógva menn


og mátti aftur ganga.


 


44. Vilt tú millum manna metast,


og bilar tær ein hugur,


fyrstur gakk á klettin upp,


og vís so, hvat tú dugir!”


 


45. Argur gjørdist Havgrímur,


ilskan vaks um mótið,


rendi hann mót Bresti upp


og legði til við spjóti.


 


46. Spjótið gleið í miðju inn,


stál í indrum lendi;


Brestir gjørdi eitt avreksbragd,


hann banasár sær kendi.


 


47. Trýsti hann seg á stungu fram,


blóð úr beni oysti,


høgdi so til Havgrím sterka,


øksl og arm hann loysti.


 


48. Deyður dettur Havgrímur


og Brestir omaná.


Beinir berjist menniliga,


tó hann falla má.


 


49. Tóri runnu tár á kinn,


harðnar Sigmunds sinni:


“Grátum ikki frændi mín,


vær goymum væl í minni!”


 


50. Tróndur trínur á válin fram,


væl kundi hann orðum greiða:


“Ikki vinst á hvørjum vetri


í Valhøll betri veiða.


 


51. Hoyrast mugu hetjur hesar


hart um Bifrøst fara; -


doyggja má hvør menskur maður,


tó ein mansins æra.


 


52. Ei man vera hildarleikur


lokin enn at enda,


taka skulum vær dreingirnar


og sama veg teir senda!”


 


53. Sveinur svørð úr slíðrum dregur;


Bjarni fram sær skundar:


“Tykir mær so vont eitt verk


at drepa børn sum hundar.


 


54. Njóta skulu dreingirnir


grið ímillum manna.”


Mongum líkar bjarna orð,


men Tróndur mælir annað.


 


55. “Vísur maður er fyrivarin; -


høggið tit dreingirnar niður!


Vaksa teir upp til valamenn,


so býðst okkum eingin friður.”


 


56. Ilskur gjørdist Bjarni tá,


“Verði tú vargur í ve!


Ikki skulu tit dreingirnar drepa


heldur enn sjálvan meg!”


 


57. “Ikki var hatta vilji mín,”


Tróndur orðum vendir,


“bara vildi eg royndir freista,


hvørt tykkara hugur stendur.


 


58. Bjóða skal eg teim kostir teir,


ið væl mugu eitast góðir,


sjálvur vil eg teir fostra upp


og læra teir sið og lógir.


 


59.Kenna teim ítrótt og vápnaleikir,


skaldamál og søgu.”


Øllum teim á válinum stóðu


líkti nú Tróndar røðu.


 


60. Heiðurliga teir høvdingarnar


jarða undir fløtu.


Tróndur tók so dreingirnar


og førdi norð til Gøtu.


 


Mikkjal Dánalsson á Ryggi (1879-1956)

Aftur
Send fyrispurning